W pierwszym wpisie z nowego cyklu „International IP Law Review” skupimy się na instytucji Fair Use, która występuje w amerykańskim systemie common law i omówimy ją na przykładzie sprawy sądowej, która dotyczyła działalności znanej pary twórców internetowych.⚖️💻
Czym jest instytucja Fair Use w amerykańskim prawie autorskim? 📖🔍
➡️ Została ona uregulowana w prawie federalnym USA w paragrafie 107 Copyright Act of 1976. Odpowiada ona polskiej instytucji dozwolonego użytku i stanowi ograniczenie autorskich praw wyłącznych. Fair use pozwala w określonych okolicznościach wykorzystać treści chronione prawem autorskim bez zgody osoby uprawnionej.
➡️ Nie ma jasnej zasady dotyczącej określenia granic fair use, a to czy ono występuje może stwierdzić tylko sąd. Do określenia tego, czy fair use występuje, wykorzystuje się poniższe kryteria:
1️⃣ Cel i charakter użycia dzieła – w szczególności to, czy zostało ono wykorzystane w celu komercyjnym czy niekomercyjnym lub edukacyjnym.
Pierwsze kryterium odnosi się przede wszystkim do tego, czy oryginalny utwór został odpowiednio przekształcony, czyli czy stworzony utwór pochodny służy innym celom niż oryginał i zawiera inną formę ekspresji lub znaczenie, czy po prostu go skopiowano.
Warto w tym miejscu podkreślić, że wykorzystanie materiału w celu reporterskim/informacyjnym nie gwarantuje, że zachodzi fair use. Potwierdzają to orzeczenia sądów amerykańskich w sprawach, w których Los Angeles News Service pozwało Reuters Television i KCAL TV Channel 9. Pozwane stacje telewizje przegrały, ponieważ wykorzystały i wyświetliły faktyczny materiał filmowy bez jego przekształcenia, np. zamieszczenia komentarza redakcyjnego.
2️⃣ Rodzaj i natura użytego dzieła.
Odnosi się do tego, czy oryginalny utwór ma charakter faktyczny i informacyjny czy fikcyjny lub wymyślony oraz do tego, czy został wcześniej opublikowany.
3️⃣ Proporcja objętości i znaczenie fragmentu użytego dzieła w stosunku do całej jego objętości, a także objętość i znaczenie dzieła pochodnego, w którym fragment ten został wykorzystany.
Oznacza zbadanie, czy oryginalny utwór został nadmiernie wykorzystany w utworze pochodnym, czy został wykorzystany tylko w takim stopniu, w którym było to konieczne do osiągnięcia celu powstania utworu pochodnego.
Warto przy tym zaznaczyć, że wykorzystanie nawet bardzo niewielkiej części utworu nie oznacza, że użycie kwalifikuje się jako fair use. Liczy się nie tylko to ile zostało wykorzystane, ale także to co faktycznie zostało użyte, ponieważ wykorzystany fragment może stanowić najważniejszą część oryginalnego utworu i stanowić o jego wartości.
4️⃣ Rezultaty wpływu użycia oryginalnego dzieła na jego sprzedaż i wartość na rynku.
Odnosi się do zbadania, czy oryginalny utwór stracił swoją wartość przez to, że utwór pochodny stał się jego substytutem i jako taki służy.
Podsumowując, fair use prawdopodobnie nie występuje, jeśli:
➖ głównym celem twórcy utworu pochodnego jest wyłącznie interes komercyjny
➖ dzieło pochodne jest tylko kopią cudzych treści i nie zawiera nic nowego
➖ głównym tematem dzieła są treści chronione prawem autorskim
➖ użyta została duża część oryginalnego materiału
➖ wykorzystanie oryginalnego utworu wpływa negatywnie na możliwości zarobkowe jego twórcy.
➡️ Mimo zastosowania wszelkich znanych kryteriów nadal nie można mieć pewności, że korzystanie z cudzego utworu zostanie uznane przez sąd za fair use. Używanie cudzych treści zawsze wiąże się z ryzykiem, a sąd rozpatruje sprawę całościowo. Jest to jedna z najtrudniejszych i najbardziej nieprzewidywalnych instytucji w amerykańskim prawie IP.
Po poznaniu najważniejszych zagadnień związanych z amerykańskim fair use przejdziemy do przebiegu procesu Matt Hosseinzadeh v. Ethan and Hila Klein, który pozwoli Wam jeszcze lepiej zrobić istotę i ideę, która stoi za instytucją dopuszczalnego użytku. ©️
➡️ Ethan i Hila Klein prowadzą kanał na youtubie h3h3productions, który skupia się na komediowej analizie materiałów innych twórców i ważnych spraw społecznych. Wielokrotnie skrytykowali oni działalność takich celebrytów jak bracia Paul pokazując szkodliwy ich zdaniem charakter ich twórczości. Odpowiadają oni również za obnażenie i rozpowszechnienie na świecie sfałszowanego przez polskiego celebrytę Łukasza Jakóbiaka wywiadu u Ellen DeGeneres. 👨💻👩🎨
➡️ W 2016 roku twórcy h3h3 production nakręcili materiał wyśmiewający innego twórcę internetowego – Matta Hossa (Hosseinzadeha) z kanału “The Bold Guy”. Filmy Hossa mają strukturę filmu porno w którym, zamiast oczekiwanego zakończenia typowego dla tego typu produkcji, możemy zobaczyć słabej jakości parkour. H3h3 zamieścili swój film na ich drugim i mniejszym kanale “Ethan i Hila”. Wspomniany materiał, w którym przeanalizowano film Matta Hossa, możecie obejrzeć pod linkiem:
https://www.youtube.com/watch?v=CXUs5FOo-JE
➡️ Matt Hoss z kanału “The Bold Guy” poczuł się dotknięty krytyką i pozwał Kleinów o naruszenie jego praw autorskich. Prawnik Hossa twierdził, że utwór pochodny w postaci filmu Ethana i Hili, nie spełnia kryteriów Fair Use, które mogłyby uzasadnić wykorzystanie oryginalnego pierwotnego utworu z kanału Hossa w ich analizie krytycznej.
▶️ We’re Being Sued – POCZĄTEK SPRAWY 👨💼📜
https://www.youtube.com/watch?v=fEGVOysbC8w
W pozwie prawnik Matta Hossa zarzucił duetowi h3h3, że materiał jego klienta stanowił większość ich filmu (w rzeczywistości na 14 minut filmu h3h3 fragmenty z filmu Hossa stanowią jedynie 3 minuty) oraz że w ich filmie brakuje jakiegokolwiek merytorycznego komentarza, krytyki czy nawet próby sparodiowania oryginalnego dzieła (na 14 minut filmu Kleinów ich komentarz stanowi 11 minut całości).
Kolejnym zarzutem, który sformułowano w pozwie jest to, że film Kleinów reklamowany był miniaturką, która miała zmylić potencjalnego odbiorcę wprowadzając go w błąd co do autora i tematyki filmu (mimo, że na miniaturce było duże logo “Ethan and Hila”, a sam film zaczynał się od 7-sekundowego intro.
▶️ A New Chapter for Fair Use on YouTube – REAKCJA SPOŁECZNOŚCI 🤯
https://www.youtube.com/watch?v=ix4mTekl3MM&feature=emb_title
Niedługo po tym, jak internet obiegła informacjo o pozwie, znany youtuber Philip DeFranco rozpoczął internetową zbiórkę funduszy w celu wsparcia finansowego h3h3 w sprawie sądowej (koszt procesowania się wynosił ponad 100 tys dolarów). W zbiórkę zaangażowali się tacy twórcy jak PewDiePie czy Justin Roiland. Zebrano prawie 170 tys dolarów, a sprawa Kleinów stała się batalią o możliwość użycia fair use w twórczości commentary video na youtube. W początkowym etapie w obronę Kleinów zaangażowani byli znani prawnicy zajmujący się prawem gier video – Ray Morrison i Michael Lee.
▶️ WE WON THE LAWSUIT! – WYROK I ANALIZA PRAWNA 👩⚖️
https://www.youtube.com/watch?v=9eN0CIyF2ok
Sprawa trwała 1.5 roku i zakończyła się bolesną porażką Matta Hossa. Wyrok stał się precedensem i finalnie umocnił możliwość wykorzystywania fair use na youtube.
Sędzia, która wydała wyrok w sprawie uznała, że działalność h3h3 jest kwintesencją krytyki i komentarza, a film Kleinów jest bez wątpienia sztandarowym przykładem prawidłowego użycia fair use. Tym samym spełnia on pierwsze i drugie kryterium dopuszczalnego użytku.
Stwierdziła również, że bez użycia fragmentów z filmu Hossa, komentarz i krytyka w filmie duetu h3h3 straciłaby kontekst i byłaby mniej użyteczna. Z tego powodu wykorzystanie fragmentów było uzasadnione aby osiągnąć wymagane przekształcenie i cel krytyczny dzieła. Prowadzi to do uznania, że spełnione zostało również trzecie kryterium.
Według sędzi spełnione zostało również ostatnie kryterium, ponieważ film Kleinów nie może zastąpić oryginału ani uzurpować sobie rynku ze względu na znaczne przekształcenie oryginalnego utworu.
Już niedługo kolejny post z cyklu INTERNATIONAL IP LAW REVIEW ‼️ 😉
Więcej na dzisiejszy temat możecie dowiedzieć się pod linkami ⬇️
https://www.law.cornell.edu/uscode/text/17/107
https://www.youtube.com/watch?v=seKPGhIVqnA
https://www.courtlistener.com/recap/gov.uscourts.nysd.456608.116.0.pdf
https://plagiarismtoday.com/2017/08/24/h3h3-wins-summary-judgment/